Thuyền trưởng tàu không số đầu tiên Lê_Văn_Một

Theo Hiệp định Geneve, Lê Văn Một cùng với phần lớn các đồng chí mình tập kết ra Bắc, để lại người vợ và 2 đứa con trai ở lại miền Nam. Người bạn Bông Văn Dĩa của ông cũng được phân công bí mật ở lại miền Nam.

Khi ra Bắc, ông được phân công làm Cảng trưởng cảng Cẩm Phả và giữ chức vụ này trong 5 năm. Tháng 8 năm 1961, trong một lần thử nghiệm mở tuyến vận tải vũ khí trên biển, người bạn Bông Văn Dĩa đã chỉ huy một tàu từ Cà Mau ra Bắc thành công, đã tìm đến và đề nghị ông cùng tham gia tuyến vận tải của Đoàn 759 vừa được thành lập. Ông nhận lời và được chuyển thuộc biên chế Đoàn 759, trở thành một sĩ quan Hải quân Nhân dân Việt Nam.

Một năm sau, ngày 11 tháng 10 năm 1962, chiếc tàu gỗ mang tên Phương Đông 1 khởi hành, do Lê Văn Một làm thuyền trưởng và Bông Văn Dĩa làm chính trị viên, cùng 10 thủy thủ đoàn, chở hơn 30 tấn vũ khí vào Nam. Lê Văn Một viết về sự kiện này như sau:

“

"22 giờ 30 đêm 11 tháng 10 năm 1962. Tàu nổ máy rời miền Bắc chờ hơn 30 tấn vũ khí về Nam sau hơn 7 năm ở miền Bắc. Tàu tiến từ từ, chạy máy nhỏ rẽ sóng lướt ra khơi, xa dần chiếc thuyền anh em ở lại đang vẫy tay chào tiễn biệt..."

”
— "Nhật ký Lê Văn Một - thuyền trưởng tàu không số đầu tiên"

Sau 5 ngày lênh đênh trên biển, 6 giờ sáng ngày 16 tháng 10 năm 1962, tàu Phương Đông 1 vào cửa Vàm Lũng, Tân An, Cà Mau, Đường mòn Hồ Chí Minh trên biển chính thức khai thông.

Sau chuyến đi này, ông còn trực tiếp chỉ huy một số chuyến tàu khác nữa vào các bến dọc từ Đèo Cả đến Vàm Lũng. Sau Sự kiện Vũng Rô, ông được rút khỏi công tác thuyền trưởng trực tiếp và được giữ lại để làm công tác chuẩn bị cho các chuyến tàu không số khác.